ชิน เป็นโลหะชนิดหนึ่ง ที่มีส่วนผสมระหว่าง ดีบุกกับตะกั่ว มีความแข็งแกร่ง ทนทาน แต่โบราณมานิยมสร้างพระเครื่องเพื่อเป็นพุทธบูชา โดยใช้เนื้อชินเป็นหลัก ด้วยเหตุผลความเป็นเคล็ดที่ว่า ชิน หมายถึง ชัยชนะ ดังนั้นการสร้างพระเครื่องด้วยเนื้อชิน ให้ทหารนำติดตัวเข้าสู่สมรภูมิ ก็เพือเป็นเคล็ดและเป็นกำลังใจ ให้มีชัยชำนะต่อ ข้าศึก ศัตรู
ชิน แบ่งออกเป็น 3ประเภท ตามส่วนผสมของโลหะ
ชินสังฆวานร หรือชินตะกั่ว เป็นโลหะผสมระหว่าง ตะกั่วกับปรอท พระที่สร้างด้วยชินตะกั่ว ถ้าส่วนผสมแก่ตะกั่ว สีจะออก ดำ เนื่องจากสนิมตะกั่วจะมีสีดำ ถ้าส่วนผสมแก่ปรอท สีจะออกขาว แล้วจะเปลี่ยนเป็นสีแดง เนื่องจากสนิมของปรอทจะมี สีแดง
ชินเงิน เป็นโลหะผสมระหว่าง ตะกั่ว ดีบุก และปรอท พระที่สร้างด้วยเนื้อชินเงิน บริเวณด้านหลังจะเกิดรอยยุบมากบ้างน้อยบ้าง อาจจะเป็นแอ่ง หรือมีรอยยาวที่เรียกว่าทางน้ำไหล เนื่องจากเกิดการยุบหรือหดตัวตามกาลเวลา ถ้าพระไม่ถูกความชื้น ผิวพระจะมีความแห้งสนิทตามอายุของพระ ถ้าพระในกรุ ถูกความชื้น จะเกิดการระเบิดจากเนื้อในขององค์พระ มีสีดำ ที่เรียกกันว่า สนิมตีนกา
ชินอุทุมพร หรือชินเขียว เป็นโลหะผสมระหว่าง ดีบุก ตะกั่ว สังกะสี พลวง ปรอท เงิน และเหล็ก เนื้อของโลหะชนิดนี้จะมีความแข็งแกร่งทนทาน มากกว่าโลหะชนิดอื่น พระที่สร้างด้วยเนื้อชินอุทุมพร จะมีสนิมไขเป็นเม็ดมีลักษณะ ใสเป็นมัน คล้าย ไข่แมงดา จึงเรียกว่า สนิมไข่แมงดา มีการแซมด้วย สีดำ ที่เรียกว่า ผด เป็นช่วงๆมากบ้างน้อยบ้าง อันเื่นื่องมาจากมี เงิน เป็นส่วนผสม บางองค์แก่ ปรอท จะมี สีแดง แซมตามเนื้อพระ ดังนั้น พระที่สร้างด้วยเนื้อชินอุทุมพร นอกจากความแห้งตามธรรมชาติแล้ว ในองค์ที่สมบูรณ์ สนิมจะเป็นไข่แมงดามีลักษณะใส มีแซมด้วยสนิมแดง ในขณะที่เนื้อในจะมีสีดำ ถ้าออกลักษณะนี้ถือว่า สมบูรณ์ 100%
ขออนุญาต เสริมอีกสองจุด ในส่วนสนิม ไข่แมงดา ที่มีลักษณะใสเป็นมัน เกิดจากส่วนผสมที่มี ตะกั่ว และสังกะสี เนื่องจากสนิมตะกั่วเมื่อได้อายุจะผุดเป็นไข ขึ้นมาจากเนื้อพระ ส่วน รอยเหี่ยวย่น เกิดจากส่วนผสม ที่มี แร่พลวง เป็นส่วนผสม เมื่อได้อายุจะเกิดการหดตัวมากว่าโลหะชนิดอื่น จะสังเกตุได้จาก พระปิดตาท้ายย่าน สร้างจากแร่พลวง จะเกิดรอยเหี่ยวย่น บริเวณด้านท้องขององค์พระ
ขออณุญาตคุณเจริญสิทธิ์ ขอเสริมภาพประกอบความแตกต่างของพระเนื้อชินต่าง ๆ ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น เพื่อให้เห็นภาพเด่นชัด สำหรับใช้ศึกษาและสะสมนะครับ
ตัวอย่างพระเนื้อสนิมแดงแบบแท้ดูง่ายครับ
ตัวอย่างพระเนื้อชินเงินครับ ให้สังเกตุการผุกร่อน การระเบิด สนิมและคราบไขต่าง ๆ บนเนื้อพระครับ
ตัวอย่างพระเนื้อชินเขียวครับ
สำหรับเนื้อชินเขียว ผมจะเลือกสะสมแบบไขจัด ๆ แน่น ๆ ที่เรียกสนิมไขแมงดา และมีปานดำที่มีลักษณะนูนขึ้นมาจากเนื้อพระ ไม่ใช่มีสีดำเรียบ ๆ แบน ๆ ครับ
ขอบคุณ คุณ dang 2505 มากครับ ภาพทำให้เสริมความเข้าใจได้เต็ม 100 %
Thank..กิ้ว Thank..กิ้ว ครับ รู้เรื่องขึ้นเยอะเลยครับ
YOU MUST BE LOGGED IN TO REPLY TO THIS TOPIC!