ผงเก่าสำเด็จวัดระฆังฯ. ผงเก่าสมเด็จวัดบางขุนพรหม, ผงเก่าสมเด็จวัดเกศไชโย, ผงสมเด็จปิลันทร์ ฯลฯ พระสมเด็จรุ่นอนุสรณ์ 100 ปีนั้น ถือว่าเป็นพระสมเด็จยุคที่ 2 ของวัดระฆังฯ ได้เลยครับ ที่มีอายุการสร้างเตรียมจัดเข้าทำเนียบพระเก่าได้เลย โดยมีพิธีการสร้างครั้งที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์การสร้างพระของวัดระฆังฯ ก็ว่าได้เพราะเป็นการจัดงานบำเพ็ญกุศลครบรอบ 100 ปี การมรณะภาพของสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) เมื่อครั้งปี พ.ศ.2415 โดยมีในหลวงและพระราชินีเสด็จพระราชดำเนินมาทรงเป็นองค์ประธานทั้ง2คราว
ครั้งที่1 เสด็จพระราชดำเนินมาเททองหล่อพระบูชาจำลององค์พระประธานและรูปหล่อรูปเหมือนเจ้าประคุณสมเด็จฯ เมื่อวันที่ 18 กันยายน 2514
ครั้งที่2 เสด็จพระราชดำเนินมาทรงประกอบพิธีมหาพุทธาภิเษกและวางศิลาฤกษ์อาคารโรงเรียนพระปริยัติธรรมเมื่อวันที่ 22 มิถุนายน 2515
มีพระคณาจารย์ชื่อดังในยุดนั้นทั่วฟ้าเมืองไทย อาทิเช่น หลวงพ่อเนื่อง หลวงพ่อเต๋ หลวงปู่โต๊ะ หลวงพ่อแพ หลวงปู่เทียม หลวงพ่อเส่ง หลวงพ่อมุม และพระคณาจารย์ชื่อดังอีกกว่าร้อยรูป ร่วมพิธีปลุกเสก
กดพิมพ์พระนั้นทางวัดกำชับให้จัดทำขึ้นภายในวัดทุกขั้นตอน และเข้าพิธีในคราวเดียวกันทั้งหมด จึงไม่มีพระเสริมที่ไม่ได้ผ่านพิธี พิมพ์พระเนื้อผงจัดทำขึ้นทั้งหมด 4 พิมพ์ ได้แก่
- พิมพ์สมเด็จพระประธานฐาน 3 ชั้น (พิมพ์ใหญ่)
- พิมพ์รูปเหมือน สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี)
- พิมพ์สมเด็จพระประธานฐาน 3 ชั้น (คะแนน)
พิมพ์สมเด็จพระประธานฐาน 3 ชั้น (พิมพ์ใหญ่นิยม) คือ
1.พิมพ์เศียรโต A บล็อคแรก
-พิมพ์เศียรโต A บล็อคแรก เต็มพิมพ์ เป็นบล็อคที่พบเห็นน้อยที่สุดในบรรดาอนุสรณ์ 100 ปี เหตุที่เรียกเต็มพิมพ์นั้น เนื่องจากเป็นพระที่กดแรกๆ ในขณะที่แม่พิมพ์ยังสะอาดอยู่ จึงเผยให้เห็นจุดพิจารณาพิมพ์ต่างๆ ที่สำคัญไว้ครบเกือบทุกจุด ซึ่งถ้าจะให้นับจริงๆ จะมีมากกว่า 20 จุดเลยทีเดียว ซึ่งจำนวนจุดต่างๆ จะมีความสำคัญต่อมูลค่าของพระองค์นั้นๆ เป็นอย่างมาก
-พิมพ์เศียรโต A บล็อคแรก ไม่เต็มพิมพ์ จะมีจุดตำหนิเดียวกันกับเศียรโตแบบเต็มพิมพ์ แต่จะมีลักษณะตื้นกว่า หรือบางจุดอาจจะหายไป จึงทำให้ราคาและความนิยมรองลงมาจากแบบเต็มพิมพ์
2.พิมพ์เศียรโต B พิมพ์เศียรโต บล็อค B เป็นอีกหนึ่งในกลุ่มพิมพ์นิยมที่พบเห็นได้น้อย เค้าโครงพิมพ์คล้ายกับพิมพ์เศียรโต บล็อคแรก (ซึ่งเศียรโตทั้ง 2 พิมพ์ ต่างมีต้นแบบเดียวกัน) เพียงแต่พิมพ์เศียรโต บล็อค B จะตื้นกว่ามาก
3.พิมพ์เส้นด้าย ซึ่งเป็นพิมพ์ที่ถัดมาจาก พิมพ์เศียรโต โดยใช้แม่พิมพ์ในการกดเดียวกันแต่ว่าจะมีตำหนิในพิมพ์ตื้นกว่า พิมพ์เศียรโตเนื่องจากแม่พิมพ์เริ่มเกิดการชำรุด แต่บางองค์อาพบตำหนิของพิมพ์เศียรโตบางจุดได้ แบ่งออกเป็น
-เส้นด้ายลึกฟอร์เศียรโต
-เส้นด้ายลึก
-เส้นด้ายใหญ่
-เส้นด้ายเล็ก
4.พิมพ์ไข่ปลาเลือน แบ่งออกเป็น
-ไข่ปลาเลือน บล็อคแรก
-ไข่ปลาเลือน บล็คสอง
-ไข่ปลาเลือน บล็คสาม
5.พิมพ์ซุ้มซ้อน
6.พิมพ์ต้อใหญ่
พิมพ์สมเด็จพระประธานฐาน 3 ชั้น (พิมพ์ใหญ่ทั่วไป) คือ
1.พิมพ์ไข่ปลาใหญ่
2.พิมพ์ต้อ
3.พิมพ์หลังเต่า
4.พิมพ์เศียรรูปไข่
5.พิมพ์อกใหญ่
6.พิมพ์ลึก
7.พิมพ์ซุ้มติ่ง
8.พิมพ์แขนกลม
พิมพ์รูปเหมือน สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี)
พิมพ์สมเด็จพระประธานฐาน 3 ชั้น (คะแนน)
สร้างแบบวิธีโบราณ กดพิมพ์และตัดขอบข้างด้วยมือ ทำให้พระแต่ละองค์มีความแตกต่างกันไปบ้าง แม้ว่าจะมาจากบล็อคเดียวกัน ด้านข้างปรากฏรอยตัดข้างจากหน้าไปหลังอย่างชัดเจน ความแตกต่างของมวลสารมากน้อยขึ้นกับการผสมของเนื้อพระในแต่ละครกหรือแต่ละส่วน มวลสารที่ใช้ใจการจัดสร้างประกอบด้วยผงวิเศษจากพระคณาจารย์ต่าง ๆ เกสรดอกไม้ ปูนที่กะเทาะจากพระอุโบสถวัดระฆังโฆษิตาราม พระสมเด็จบางขุนพรหม พระสมเด็จวัดระฆังโฆษิตาราม พระสมเด็จปิลินทน์ที่ชำรุด ผสมกับว่านและปูนเปลือกหอย ธรรมชาติของเนื้อพระมีลักษณะอมน้ำมันเล็กน้อย ปรากฏรอยปริแยกบริเวณผิวพระให้เห็นเป็นหลุมบ่อมากบ้างน้อยบ้างเนื่องจากการเซ็ตตัวของเนื้อพระ ผิวพระหลายองค์ปรากฏคราบสีน้ำตาลอ่อน ด้านหลังขององค์พระปรากฏตราประทับสีแดง น้ำเงิน เขียว และอมม่วงก็มีครับ
ตลอดระยะเวลาในการกดพิมพ์พระ ก็ได้ทำการถอดพิมพ์ เพื่อทดแทนแม่พิมพ์เดิมที่ชำรุดไป
รวมแล้วกว่า 10 บล็อคพิมพ์ด้วยกัน สำหรับข้อมูลเชิงลึกในการสร้างพระเนื้อผง รุ่น 100 ปี
นั้นมีการบันทึกจากตำราที่มีอยู่เดิมไว้น้อยมาก การศึกษาค้นคว้าส่วนใหญ่มักจะได้จากการเล่าสู่กันฟัง สืบทอดกันมาจากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องอย่างไกล้ชิดหลายๆคน แล้วนำเฉพาะข้อมูลที่สอดคล้องกันเท่านั้น มาผนวกกับการเปรียบเทียบจำแนกแยกแม่พิมพ์ที่เป็นสากลนิยม และให้การยอมรับ
พระสมเด็จรุ่น 100 ปี แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆคือ กลุ่มพิมพ์มาตรฐานสากลนิยม กับ กลุ่มพิมพ์ทั่วไป
และการกดพิมพ์พระนั้น แบ่งเป็น 2 ส่วนเช่นกัน คือ มีทั้งที่กดพิมพ์ภายในวัด และส่วนที่กดเสริมมาจากโรงงาน และเพราะสาเหตุนี้จึงทำให้เกิดกระแสเข้าใจสับสนในเชิงลบ เพราะเข้าใจว่ามีการสร้างเสริม ซึ่งก็จริง แต่พระที่เสริมนั้น เนื่องจากเมื่อทำการกดพิมพ์พระจนครบตามจำนวนแล้วยังมีเนื้อผงมวรสารที่ผสมแล้วเหลืออยุ่ส่วนหนึ่ง ในตอนนั้นทางวัดเห็นว่าจำนวนพระที่มีอยู่เดิมไม่เพียงพอต่อความต้องการของจำนวนผู้ที่สั่งจอง จึงได้สั่งโรงงานให้นำเนื้อผงที่ยังเหลืออยู่กดเป็นพิมพ์พระจนหมด แล้วแยกลังต่างหากในวันเข้าพิธี ซึ่งจำนวนพระชุดเสริม ประมาณแบบคร่าวๆมีราว 4000 องค์ และทางวัดได้นำตรายางมาประทับไว้ที่ด้านหลังองค์พระ บางส่วนได้นำไปบรรจุกล่อง บางส่วนก็ออกให้บูชาเลย ดังนั้นพระสมเด็จรุ่น 100 ปี ทั้งหมดนั้น จึงเป็นพระที่ล้วนแล้วแต่ได้นำเข้าร่วมพิธีพร้อมกัน
เหลือเวลา
รายการปิดแล้ว!
